ΑΝΟΙΑ
H άνοια περιγράφει μια νευροεκφυλιστική νόσο του εγκεφάλου με μια ποικιλία συμπτωμάτων στην μνήμη, σκέψη και συμπεριφορά καθώς και την ικανότητα πραγμάτωσης καθημερινών δεξιοτήτων. Η νόσος Alzheimer είναι η πιο συχνή μορφή άνοιας και παρουσιάζεται συνήθως σε ηλικία άνω των 65 ετών. Στα αρχικά στάδια της νόσου προσβάλλεται κυρίως η πρόσφατη μνήμη και ο προσανατολισμός στον χώρο και τον χρόνο, ενώ μπορεί παράλληλα να ξεκινήσει και διαταραχή της συμπεριφοράς. Η παλαιά μνήμη δεν διαταράσσεται. Με την πάροδο του χρόνου μπορούν να επιδεινωθούν τα συμπτώματα και ο άνθρωπος δύναται να μην μπορεί να αυτοεξυπηρετηθεί να είναι αποδιοργανωμένος και τέλος καθηλωμένος στο κρεβάτι. Ενίοτε παρουσιάζει επιθετική συμπεριφορά.
Μορφές
Μορφές άνοιας είναι η Alzheimer η αγγειακή άνοια, η άνοια με σωμάτια Lewy και άλλες πιο σπάνιες μορφές.
Διάγνωση
Η διάγνωση θα γίνει από εξειδικευμένο νευρολόγο με λεπτομερή λήψη ιστορικού, ειδικά τεστ (πιο συχνό είναι το mini mental), φυσική εξέταση και εργαστηριακές εξετάσεις ( αξονική η μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, εξετάσεις αίματος).
Παράγοντες κινδύνου
Ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπερλιπιδαιμία και το κάπνισμα έχουν συνδεθεί με αύξηση του κινδύνου εμφάνισης νόσου Alzheimer, ενώ η μεσογειακή διατροφή, η πρόσληψη φυλλικού οξέος, η μικρή κατανάλωση οινοπνεύματος, η αυξημένη νοητική εφεδρεία (υψηλή μόρφωση, έντονη νοητική δραστηριότητα) και η σωματική άσκηση έχουν συνδεθεί με μείωση αυτού του κινδύνου.
Θεραπεία
Η θεραπεία έγκειται στην χορήγηση αναστολέων της χολινεστεράσης, η χρήση της μεμαντίνης για πιο σοβαρές μορφές και η αντιμετώπιση της κατάθλιψης την επιθετικότητας αν υπάρχει και στην εκπαίδευση του οικείου περιβάλλοντος. Το τελευταίο διάστημα πρόκειται να εγκριθεί ένα μονοκλωνικό αντίσωμα (λεκανεμάμπη) που είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να εντοπίζει και να απομακρύνει μια κολλώδη πρωτεΐνη που ονομάζεται β-αμυλοειδές και δημιουργεί ένα είδος πλάκας που φράζει τον εγκέφαλο ασθενών με Alzheimer, για την αντιμετώπιση ήπιων μορφών άνοιας.